Afgelopen week kwam voor mij op drie verschillende groepsbijeenkomsten de Blue Ocean strategy voorbij. Blue Ocean is een bedrijfsstrategie die is beschreven door Chan Kim en Mauborgne in hun gelijknamige boek. De kern van die strategie bestaat eruit dat je een heel nieuwe markt creëert waar geen concurrenten zijn. De concurrentiemarkt noemen zij de Rode oceaan, omdat iedereen er op jacht is naar dezelfde vissen. Dat leidt meestal tot concurrentie op prijs: een nogal bloedige strijd (vandaar de Rode oceaan) en veel verliezers.
Hèt voorbeeld van de Blue ocean is Cirque du Soleil. Zij hebben de dieren uit het circus gehaald en er een spectaculaire show met theater en muziek van gemaakt. Iedere keer anders en iedere keer megaloos verrassend. Ze hebben enorm veel succes. En wat mij altijd intrigeert is dat niemand het nadoet.
Ik was afgelopen week bij een ondernemersvereniging, De Gans, waar de Blue Ocean uitgebreid werd besproken. De dag erna begeleidde ik een MT-bijeenkomst en daar werd de Blue Ocean spontaan genoemd. Het gaf veel inspiratie voor de mogelijkheden die opeens in beeld kwamen en ook binnen bereik.
Weer een dag later hadden mijn collega Lia Hol en ik een bijeenkomst georganiseerd rond kaasmakerij Remeker in Lunteren. In Nederland zijn 17.000 melkveehouderijen. Boerderij Remeker is de enige (!) die kaas maakt van antibioticavrije melk. Voel je ‘m aankomen? En om het nog veel unieker te maken, hebben ze er een volledig duurzaam bedrijf van gemaakt. De koeien eten alleen nog maar natuurlijk. Ze eten niet alleen gras, maar ook kruiden en noten. Doordat de koeien antibioticavrij zijn is de grond veel rijker. Gras is niet alleen gras maar ook klaver. Kun je je voorstellen hoe lekker die kaas is? Die staat dan ook bekend als delicatesse. En er kunnen vijf gezinnen leven van 80 koeien. Puur door terug te gaan naar de basis. Voortdurend op zoek naar balans en door oude kennis in ere te herstellen. Een bloeiend bedrijf. Zonder kunstmest en antibiotica.
Dat is wel even wat anders dan wat je in de Rode oceaan ziet gebeuren. Daar overheerst het crisisdenken. Reorganisatie op reorganisatie, tot er niets meer te snijden en te reorganiseren valt en faillissement aanvragen nog de enige optie is. Een neerwaartse spiraal waarbij mensen elkaar de put in hebben gepraat vanuit een machteloos gevoel: het concurrentiedenken.
Remeker is volledig transparant en toch doet niemand na wat zij doen. Ze helpen wel andere bedrijven op weg om vanuit dezelfde filosofie te werken als zij, omdat ze gepassioneerd zijn.
De Blue Ocean is een mooie uitdaging om de transitie, die nu op alle vlakken van onze maatschappij gaande is, te vertalen naar je eigen professionele werksituatie. Ook als je in loondienst bent. Het is een waardevol instrument om crisisdenken om te zetten in de vraag: wat kan ik toevoegen aan deze wereld? Kennedy verwoordde het in de 60-er jaren al zo mooi: vraag niet wat Amerika voor jou kan betekenen, maar stel jezelf de vraag: Wat kan ik voor Amerika betekenen? Nu kun je jezelf de vraag stellen: Wat kan ik voor de wereld om mij heen betekenen? Daag jezelf uit om creatief te zijn en laat je verrassen. Het mooie is dat veel mensen je zullen willen helpen. Daarmee krijg je blije mensen om je heen. Een groot contrast met doemdenkers vanuit het crisisdenken om je heen.
Als je meer wilt weten over Remeker kijk dan eens op de site www.dansenmetgehoorndedames.nl. Onno Gerritse heeft een indrukwekkende en ontroerende documentaire gemaakt over de weg die Jan Dirk en Irene van de Voort hebben afgelegd. Misschien het begin van jouw nieuwe pad? Ik wens je veel inspiratie!
